PROGRAM KONFERENCJI

Organizatorzy zastrzegają możliwość zmian w Programie

✔ Plakat informacyjny z harmonogramem do pobrania.


Rośliny lecznicze w nauce i kulturze
Międzynarodowa Konferencja Naukowa
czwarta edycja 23-25 maja 2025
Warszawa-Ciechanowiec

23 maja (piątek), Ciechanowiec, Muzeum Rolnictwa im. Ks. K. Kluka

od 9.00
Rejestracja uczestników w holu pałacu

10.00
Otwarcie Konferencji
dyr. Dorota Łapiak, prof. Iwona Arabas, dr. Robert Księżopolski

Sesja I. Historia nauk przyrodniczych, część 1.
10.15 — 11.30

  1. prof. dr hab. Dariusz Iwan, Muzeum i Instytut Zoologii. Polska Akademia Nauk Koewolucja roślin i zwierząt
  2. dr hab. Aleksandra Jakóbczyk-Gola, Muzeum Historii Polski, Uniwersytet Warszawski Modele roślin – nauka, edukacja, eksponat
  3. mgr Ewa Behrens-Nowakowska, adiunkt muzealny, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie Ilustracja botaniczna — narzędzie badacza i artysty we współczesnej edukacji muzealnej
  4. dr hab. Piotr Daszkiewicz, prof. PAN, IHN PAN, Muzeum Historii Naturalnej, Paryż Problemy konserwacji zielników w XVIII i XIX wieku na podstawie źródeł z Muséum National d'Histoire Naturelle w Paryżu.

11.30 — 11.45
Przerwa

Sesja I. Historia nauk przyrodniczych, część 1. (kont.)
11.45 — 13.00

  1. dr hab. Norbert Mojżyn, prof. UKSW, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie „Raj mądrości i filozoficznej nauki”. Pierwszy moskiewski ilustrowany Zielnik (1543 r.) jako świadectwo recepcji kultury zachodnioeuropejskiej w epoce Iwana Groźnego
  2. prof. Sabrina Juillet Garzon, Université Sorbonne Paris Nord The medicinal plants as a way of promotion of the Scottish Highlands by Martin Martin
  3. dr hab. Jolanta Gwioździk, prof. UŚ, Wydział Filologiczny, Uniwersytet Śląski Rękopiśmienne marginalia w herbarzu Stefana Falimirza. Ze zbiorów Bavorovianum we Lwowie
  4. dr nauk. biol. Marcin Warchałowski 1., Pietraszko-Warchałowska M., Mierczak M., Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego Zielniki w kolekcji Muzeum Tatrzańskiego im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem
  5. dr Krzysztof Kapała, Instytut Botaniki, Ogród Botaniczny, Uniwersytet Jagielloński Feliks Berdau (1824-1895) - botanik i farmaceuta

13.00 — 13.15
Dyskusja i podsumowanie

13.15 — 15.00
„Spacerkiem po Muzeum” - zwiedzanie dla chętnych (możemy zwiedzać całe Muzeum lub skupić się na kolekcjach botanicznych i wystawie zielarskiej i pszczelarskiej)

Sesja I. Historia nauk przyrodniczych, część 2.
15.00 — 16.30

  1. prof. Ludwik Frey, Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN Niezwykła historia odkrywania "białych jabłek"
  2. dr hab. Urszula Kicińska, prof. UKEN, Uniwersytet Komisja edukacji Narodowej w Krakowie "Rośliny lecznicze jako środek do pielęgnacji kobiecej urody w dawnej Polsce".
  3. prof. dr hab. Bożena Popiołek, Uniwersytet Komisji edukacji Narodowej w Krakowie "Medykamenty i przysmaki. Rośliny lecznicze w osiemnastowiecznych poradnikach medycznych i sylwach."
  4. dr hab. Małgorzata Ewa Kowalczyk, prof. U Wr., Uniwersytet Wrocławski „Na śniadanie kaszka jaglana, na obiad barszcz i kapusta…”. Rośliny w diecie dziecka w czasach stanisławowskich na przykładzie zapisków dziewięcioletniego Stanisława Mikołaja Tretera
  5. dr Ewa Posz, dr Maciej Helbig, Bielska Wyższa Szkoła im. J. Tyszkiewicza „Herba euphrasiae” w źródłach historycznych i jego zastosowanie lecznicze i pielęgnacyjne
  6. dr Seweryn Pauch, Stowarzyszenie "To znaczy", Pasieka "Pszczołowisko" Rośliny przyjazne owadom zapylającym – w opinii autorów polskich zielników z XVI i XVII wieku.

16.30 — 17.00
Przerwa

Sesja I. Historia nauk przyrodniczych, część 2. (kont.)
17.00 — 17.30

  1. dr Renata Paliga Instytut Historii Nauki PAN Szpinak w chorobach hematologicznych na przełomie XIX i XX wieku
  2. dr hab. Anna Trojanowska, prof. PAN, Instytut Historii Nauki PAN Rośliny wskaźnikowe w badaniach zanieczyszczeń środowiska w PRL

17.30 — 
Dyskusja i podsumowanie

24 maja (sobota), Warszawa, Pałac Staszica, Sala E.Majewskiego

8.30 — 9.00
Rejestracja uczestników w Pałacu Staszica, przed Salą E. Majewskiego

9.00 — 9.15
Powitanie uczestników
prof. Iwona Arabas

Sesja II. Nauki farmaceutyczne, część 1.
Sesja poświęcona pamięci profesor Jadwigi Brzezińskiej
9.15 — 11.30

  1. dr hab. Jacek Drobnik, Katedra i Zakład Botaniki Farmaceutycznej i Zielarstwa, Wydział Nauk Farmaceutycznych, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach Osobliwka (specyfik) w dziejach leku
  2. dr Lidia Czyż, Sekcja Historii Farmacji PTFarm, Rzeszów Profesor Jadwiga Brzezińska - niepospolita postać polskiej farmacji
  3. dr Michał Jasiński, Instytut Historii Nauki PAN Produkcja leków roślinnych w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym. Praca badawcza na podstawie prac Teodora Kikty
  4. dr hab. Magdalena Paciorek, prof. PAN, Instytut Historii Nauki PAN Problematyka badawcza na łamach "Przeglądu Zielarskiego w latach 1945-1949
  5. dr Elżbieta Rutkowska, Zakład Farmacji Stosowanej Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Zastosowanie balsamu peruwiańskiego w lecznictwie w XIX wieku
  6. dr med. Peter W. Górski, mgr Norbert Tomaszewski, Societas Scientiarum Klucoviana et Jablonovianae Wkład M. Kopernika, Syreniusza i K. Kluka w botanikę lekarską na przykładzie Covallaria majalis L.
  7. mgr Iwona Dymarczyk1, dr hab. inż. Ewa Capecka, prof. URK2, 1. Muzeum Farmacji UJ CM, 2. Katedra Ogrodnictwa Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Realizm roślin przedstawionych na serwisie Flora Danica (według eksponatów z Muzeum Farmacji UJ CM)
  8. mgr Maria Pająk, Sekretarz PTF - Oddział Opole Receptury na wszelkie dolegliwości. Recepte - Carla Ignatza Adalberta Herrmanna

11.30 — 12.00
Przerwa

Sesja II. Nauki farmaceutyczne, część 2.
12.00 — 14.00

  1. dr hab. Robert Gruszecki, Profesor UP w Lublinie, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa Cebula - roślina warzywna i lecznicza
  2. dr inż. Kinga Pilarska-Dudziak, Katedra Biotechnologii i Mikrobiologii Żywności, Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Rośliny mięsożerne w służbie zdrowia – ich rola w nauce i kulturze.
  3. mgr Małgorzata Osmenda1, dr hab. Katarzyna Nawrot-Chorabik prof. URK2, 1. Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo Olkusz, 2. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Katedra Ekosystemów Leśnych Przełamywanie spoczynku nasion Sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) za pomocą wybranych metod stymulujących kiełkowanie w warunkach kontrolowanych
  4. dr hab. Jolanta Marciniuk, prof. UwS, dr hab. Paweł Marciuniuk, prof. UwS, Uniwersytet Przyrodniczy w Siedlcach Czy współczesna nauka potwierdza właściwości lecznicze tradycyjnie przypisywane naparom z Epilobium angustifolium?
  5. dr inż. Joanna Gil1, dr hab. Elżbieta Jędrszczyk1, dr hab. Martin Koudela2, 1. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Wydział Biotechnologii i Ogrodnictwa, Katedra Ogrodnictwa, 2. Czeski Uniwersytet Przyrodniczy w Pradze, Wydział Agrobiologii, Żywności i Zasobów Naturalnych, Katedra Ogrodnictwa Zawartość składników biologicznie czynnych w mikroziołach w trakcie przechowywania: analiza w zależności od gatunku ziół i rodzaju opakowania
  6. dr Barbara Domagała, mgr inż. Alicja Piwowarczyk, Katedra Ogrodnictwa, Wydział Biotechnologii i Ogrodnictwa, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Analiza zastosowania odpadów winiarskich, szamponu z mydlnicy lekarskiej oraz płukanki z pokrzywy w procesie pielęgnacji włosów
  7. dr Ewelina Pióro-Jabrucka, Szymborska-Sandhu I., Pałucha M., Katedra Roślin Warzywnych i Leczniczych, Szkołą Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa Ocena zdolności kiełkowania nasion miodownika melisowatego (Melittis melissophyllum L.)
  8. Dr hab. Elżbieta Jędrszczyk1, dr inż. Joanna Gil1, dr hab. Martin Koudela2, 1. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Wydział Biotechnologii i Ogrodnictwa, Katedra Ogrodnictwa, 2. Czeski Uniwersytet Przyrodniczy w Pradze, Wydział Agrobiologii, Żywności i Zasobów Naturalnych, Katedra Ogrodnictwa Kiełki ziół i zioła w fazie mikroliści jako rozwijający się trend żywności funkcjonalnej
  9. mgr Erika Krzyczkowska-Roman, Kierowniczka Sekcji Konserwacji w Dziale Zbiorów, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN Zioła i ziołolecznictwo w kulturze Żydów aszkenazyjskich i medycynie ludowej na ziemiach polskich przed II wojną światową

14.00 — 14.30
Dyskusja i podsumowanie sesji

14.30 — 14.45
Przerwa

Sesja III. Etnografia i Antropologia kultury
14.45 — 18:00

  1. prof. dr hab. Joanna Partyka, Instytut Badań Literackich PAN Magiczne zioło moly: w mitologii, szesnastowiecznych emblematach, współczesnej powieści i medycynie
  2. dr Wanda Stec, Uniwersytet Gdański, Wydział Filologiczny Nawiązania do mitów greckich w nazwach roślin leczniczych
  3. dr inż. Anna Maria Wajda, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Wydział Teologiczny Motyw palmy daktylowej w źródłach biblijnych, pozabiblijnych oraz w tradycji Kościoła
  4. dr Olga Kielak, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Rośliny w symbolicznym języku ludowych pieśni
  5. dr Edyta Koncewicz-Dziduch, Uniwersytet Ignatianum w Krakowie Choroba zaklęta w nazwie rośliny – nazewnictwo roślin leczniczych w ziołolecznictwie ludowym
  6. dr Sara Orzechowska, Fundacja Linnum Rośliny panieńskie w ludowej pieśni - między magią a fitoterapią
  7. prof. Ewa Stryczyńska-Hodyl, dr Sandra Wawrzyniak, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu "Swój ból drzewu zawierzam" – wykorzystanie tkanin i drzew w celu pozbycia się choroby w tradycji ludowej.
  8. dr Maria Marciniak, Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku Rośliny lecznicze w obrzędowości dorocznej i rodzinnej na Podkarpaciu
  9. dr Małgorzata Wesołowska, Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowy Sączu, Instytut Dziedzictwa Niematerialnego Ludów Karpackich w Ludźmierzu Rośliny w weterynarii ludowej polskiego Podtatrza
  10. dr Marian Szewczyk1, mgr inż. Anna Tofil2, 1. Uczelnia Państwowa im. Jana Grodka w Sanoku, 2. Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku Rośliny terapeutyczne podkarpackich łąk i pastwisk wypasanych tradycyjnie oraz znaczenie wybranych ziół we współczesnym żywieniu zwierząt, a także w kulturze ludowej Podkarpacia.
  11. mgr Tomasz Czyż1, prof. Iwona Wawer2, prof. Maciej Oziębłowski3, 1. Hancock Training Ltd, 2. Państwowa Akademia Nauk Społecznych w Krośnie, 3. Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Etnofarmakologia i etnomedycyna Ameryki Południowej na przykładzie porównania zastosowania roślin leczniczych przez Indian Mapucze w Patagonii i przez Słowian w Europie Północnej.
  12. Mihaela Grigorean, PhD, scientific researcher, Satu Mare County Museum, Romania Ritual plants in Romanian ceremonial contexts

18.00 — 18.30
Dyskusja i podsumowanie sesji

25 maja (niedziela), Warszawa, Pałac Staszica

9.00 — 9.15
Powitanie uczestników prof. Iwona Arabas

Sesja IV. Posterowa
09:15 — 11.30

  1. mgr Sylwia Tulik-Fąfara, Sekcja Historii Farmacji Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, Rzeszów Rośliny uprawiane w ogrodzie dworskim w Rogach na podstawie relacji pracowników majątku
  2. Emilia Guszkiewicz, Badacz niezależny Rośliny w tradycji ludowej Górnego Śląska w pracach Stanisława Wallisa
  3. Izabela Bielecka1, Dorota Natorska-Chomicka2, Katarzyna Dos Santos Szewczyk1, 1. Zakład Botaniki Farmaceutycznej, Wydział Farmaceutyczny, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, 2. Katedra i Zakład Toksykologii, Wydział Farmaceutyczny, Uniwersytet Medyczny w Lublinie Analiza fitochemiczna i aktywność biologiczna ekstraktów z Parietaria judaica L. (F. Urticaceae)
  4. dr Maria Ujwary, Uniwersytet Ignatianum w Krakowie Rośliny jako surogaty produktów spożywczych
  5. mgr Piotr Wolski, IJP PAN Kraków, Uniwersytet Karola w Pradze Dawne leksykony farmakologiczne, medyczne i przyrodoznawcze – niedoceniane źródło wiedzy o zamiennikach w dawnej medycynie
  6. lek. med. Robert Księżopolski, IHN PAN, Societas Scientiarum Klukoviana et Jablonovianae Fitoterapia w okresie międzywojennym
  7. dr Agnieszka Zielińska, Justyna Rożek, Wydział Farmaceutyczny Warszawski Uniwersytet Medyczny Analiza składu fitochemicznego ekstraktów z ziela przywrotnika oraz profilu uwalniania z formulacji kosmetycznych.
  8. mgr Stefan Gawroński, Instytut Botaniki UJ Użytkowanie roślin leczniczych formą czynnej ochrony muraw kserotermicznych Wyżyny Olkuskiej i Miechowskiej.
  9. dr Anna Roter-Bourkane, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Sekret "międzynarodowej kariery" ziół ajurwedyjskich
  10. prof. dr hab. Renata Nurzyńska-Wierdak, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Rośliny z rodzaju Sideritis cennym źródłem substancji bioaktywnych
  11. Ewa Kiełkowska, Jakub Gębalski, Milena Małkowska, Daniel Załuski, wykład on-line Katedra Botaniki Farmaceutycznej i Farmakognozji Collegium Medicum w Bydgoszczy, Wydział Farmaceutyczny, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Wykorzystanie wybranych roślin z rodzaju Scutellaria w leczeniu chorób cywilizacyjnych
  12. Nadiia Kovalska1,2, Uliana Karpiuk1, Larysa Makhynia1, Jacek Lipok2, Izabela Jasicka-Misiak2 1. Narodowy Uniwersytet Medyczny im. O.O. Bogomolса, Kijów, Ukraina, 2. Uniwersytet Opolski, Opole Badania histochemiczne substancji biologicznie czynnych w roślinach leczniczych.
  13. dr hab. Iwona Pietrzkiewicz, prof. UKEN, Uniwersytet Komisja Edukacji Narodowej w Krakowie Zioła w praktyce medycznej bonifratrów dawnej Rzeczypospolitej
  14. dr Danuta Raj, dr Katarzyna Pękacka-Falkowska, Tomasz Karpiński, dr Jakub Węglorz, Piotr Kuś, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Miód bartny jako obiekt badań interdyscyplinarnych
  15. mgr Halyna Shevtzova, Państwowy Instytut Wzornictwa w mieście Dniepr, Państwowa Akademia Budownictwa i Architektury w mieście Dniepr Medycyna Kozaków Ukraińskich 14-16 wieków
  16. Anna Gruszka, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, studentka, Okadzanie dymem ze spalanych roślin na terenie Polski - zapomniana praktyka?
  17. Paulina Kozłowska, Uniwersytet Gdański, studentka Neuroprotekcyjne właściwości flawonoidów w udarze niedokrwiennym mózgu
  18. mgr inż. Krystian Marzec, Katedra Ogrodnictwa, Wydział Biotechnologii i Ogrodnictwa, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Grzyby w medycynie i kuchni Starożytnego Rzymu
  19. Mateusz Lipiński, Kinga Pilarska-Dudziak, Magdalena Wróbel-Kwiatkowska, Katedra Biotechnologii i Mikrobiologii Żywności, Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Len jako roślina lecznicza głęboko zakorzeniona w kulturze i nauce.

11.30 — 12.00
Przerwa

Sesja V. Rośliny lecznicze w literaturze i sztuce
12.00 — 14.00

  1. Prof. Renata Bizek-Tatara, prof. UMCS, Katedra Romanistyki Instytutu Językoznawstwa i Literaturoznawstwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej O miłości do roślin George Sand i jej herbarzach
  2. dr Jacek Tomaszewski, Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata Barwniki roślinne w malarstwie na papierze. Projekt otwarty
  3. dr Jadwiga Clea Moreno-Szypowska, Instytut Badań Literackich PAN Cykuta w rękach Cienia. Diabelskie podstępy w auto sacramental La vida es sueño (Życie jest snem) Pedro Calderona de la Barca
  4. dr hab. Małgorzata Wrześniak, prof. UKSW, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Goździk dekoracyjny w kulturze
  5. dr Magdalena Grenda-Kurmanow, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie Zielnik Stanisława Wyspiańskiego
  6. dr hab. Ewa Rot-Buga, prof. PAN, Instytut Badań Literackich PAN Przekonania staropolskich herbarystów dotyczące właściwości i zastosowań leczniczych wybranych grzybów
  7. dr hab. Anna Odrzywolska, prof. UJD, Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie Czosnek w tradycji leczniczej i kulinarnej XVI i XVII wieku

14.00 — 14.30
Dyskusja i podsumowanie sesji

14.30 — 
Podsumowanie konferencji