PROGRAM KONFERENCJI
Organizatorzy zastrzegają możliwość zmian w Programie
Rośliny lecznicze w nauce i kulturze
Międzynarodowa Konferencja Naukowa
czwarta edycja 23-25 maja 2025
Warszawa-Ciechanowiec
23 maja (piątek), Ciechanowiec, Muzeum Rolnictwa im. Ks. K. Kluka
od 9.00
Rejestracja uczestników w holu pałacu
10.00
Otwarcie Konferencji
dyr. Dorota Łapiak, prof. Iwona Arabas, dr. Robert Księżopolski
Sesja I. Historia nauk przyrodniczych, część 1.
10.15 — 11.30
- Muzeum i Instytut Zoologii. Polska Akademia Nauk Koewolucja roślin i zwierząt
- Muzeum Historii Polski, Uniwersytet Warszawski Modele roślin – nauka, edukacja, eksponat
- adiunkt muzealny, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie Ilustracja botaniczna — narzędzie badacza i artysty we współczesnej edukacji muzealnej
- IHN PAN, Muzeum Historii Naturalnej, Paryż Problemy konserwacji zielników w XVIII i XIX wieku na podstawie źródeł z Muséum National d'Histoire Naturelle w Paryżu.
11.30 — 11.45
Przerwa
Sesja I. Historia nauk przyrodniczych, część 1. (kont.)
11.45 — 13.00
- Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie „Raj mądrości i filozoficznej nauki”. Pierwszy moskiewski ilustrowany Zielnik (1543 r.) jako świadectwo recepcji kultury zachodnioeuropejskiej w epoce Iwana Groźnego
- Université Sorbonne Paris Nord The medicinal plants as a way of promotion of the Scottish Highlands by Martin Martin
- Wydział Filologiczny, Uniwersytet Śląski Rękopiśmienne marginalia w herbarzu Stefana Falimirza. Ze zbiorów Bavorovianum we Lwowie
- Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego Zielniki w kolekcji Muzeum Tatrzańskiego im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem
- Instytut Botaniki, Ogród Botaniczny, Uniwersytet Jagielloński Feliks Berdau (1824-1895) - botanik i farmaceuta
13.00 — 13.15
Dyskusja i podsumowanie
13.15 — 15.00
„Spacerkiem po Muzeum” - zwiedzanie dla chętnych (możemy zwiedzać całe Muzeum lub skupić się na kolekcjach botanicznych i wystawie zielarskiej i pszczelarskiej)
Sesja I. Historia nauk przyrodniczych, część 2.
15.00 — 16.30
- Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN Niezwykła historia odkrywania "białych jabłek"
- Uniwersytet Komisja edukacji Narodowej w Krakowie "Rośliny lecznicze jako środek do pielęgnacji kobiecej urody w dawnej Polsce".
- Uniwersytet Komisji edukacji Narodowej w Krakowie "Medykamenty i przysmaki. Rośliny lecznicze w osiemnastowiecznych poradnikach medycznych i sylwach."
- Uniwersytet Wrocławski „Na śniadanie kaszka jaglana, na obiad barszcz i kapusta…”. Rośliny w diecie dziecka w czasach stanisławowskich na przykładzie zapisków dziewięcioletniego Stanisława Mikołaja Tretera
- Bielska Wyższa Szkoła im. J. Tyszkiewicza „Herba euphrasiae” w źródłach historycznych i jego zastosowanie lecznicze i pielęgnacyjne
- Stowarzyszenie "To znaczy", Pasieka "Pszczołowisko" Rośliny przyjazne owadom zapylającym – w opinii autorów polskich zielników z XVI i XVII wieku.
16.30 — 17.00
Przerwa
Sesja I. Historia nauk przyrodniczych, część 2. (kont.)
17.00 — 17.30
- Instytut Historii Nauki PAN Szpinak w chorobach hematologicznych na przełomie XIX i XX wieku
- Instytut Historii Nauki PAN Rośliny wskaźnikowe w badaniach zanieczyszczeń środowiska w PRL
17.30 —
Dyskusja i podsumowanie
24 maja (sobota), Warszawa, Pałac Staszica, Sala E.Majewskiego
8.30 — 9.00
Rejestracja uczestników w Pałacu Staszica, przed Salą E. Majewskiego
9.00 — 9.15
Powitanie uczestników
prof. Iwona Arabas
Sesja II. Nauki farmaceutyczne, część 1.
Sesja poświęcona pamięci profesor Jadwigi Brzezińskiej
9.15 — 11.30
- Katedra i Zakład Botaniki Farmaceutycznej i Zielarstwa, Wydział Nauk Farmaceutycznych, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach Osobliwka (specyfik) w dziejach leku
- Sekcja Historii Farmacji PTFarm, Rzeszów Profesor Jadwiga Brzezińska - niepospolita postać polskiej farmacji
- Instytut Historii Nauki PAN Produkcja leków roślinnych w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym. Praca badawcza na podstawie prac Teodora Kikty
- Instytut Historii Nauki PAN Problematyka badawcza na łamach "Przeglądu Zielarskiego w latach 1945-1949
- Zakład Farmacji Stosowanej Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Zastosowanie balsamu peruwiańskiego w lecznictwie w XIX wieku
- Societas Scientiarum Klucoviana et Jablonovianae Wkład M. Kopernika, Syreniusza i K. Kluka w botanikę lekarską na przykładzie Covallaria majalis L.
- 1. Muzeum Farmacji UJ CM, 2. Katedra Ogrodnictwa Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Realizm roślin przedstawionych na serwisie Flora Danica (według eksponatów z Muzeum Farmacji UJ CM)
- Sekretarz PTF - Oddział Opole Receptury na wszelkie dolegliwości. Recepte - Carla Ignatza Adalberta Herrmanna
11.30 — 12.00
Przerwa
Sesja II. Nauki farmaceutyczne, część 2.
12.00 — 14.00
- Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Katedra Warzywnictwa i Zielarstwa Cebula - roślina warzywna i lecznicza
- Katedra Biotechnologii i Mikrobiologii Żywności, Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Rośliny mięsożerne w służbie zdrowia – ich rola w nauce i kulturze.
- 1. Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo Olkusz, 2. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Katedra Ekosystemów Leśnych Przełamywanie spoczynku nasion Sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) za pomocą wybranych metod stymulujących kiełkowanie w warunkach kontrolowanych
- Uniwersytet Przyrodniczy w Siedlcach Czy współczesna nauka potwierdza właściwości lecznicze tradycyjnie przypisywane naparom z Epilobium angustifolium?
- 1. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Wydział Biotechnologii i Ogrodnictwa, Katedra Ogrodnictwa, 2. Czeski Uniwersytet Przyrodniczy w Pradze, Wydział Agrobiologii, Żywności i Zasobów Naturalnych, Katedra Ogrodnictwa Zawartość składników biologicznie czynnych w mikroziołach w trakcie przechowywania: analiza w zależności od gatunku ziół i rodzaju opakowania
- Katedra Ogrodnictwa, Wydział Biotechnologii i Ogrodnictwa, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Analiza zastosowania odpadów winiarskich, szamponu z mydlnicy lekarskiej oraz płukanki z pokrzywy w procesie pielęgnacji włosów
- Katedra Roślin Warzywnych i Leczniczych, Szkołą Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa Ocena zdolności kiełkowania nasion miodownika melisowatego (Melittis melissophyllum L.)
- Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN Zioła i ziołolecznictwo w kulturze Żydów aszkenazyjskich i medycynie ludowej na ziemiach polskich przed II wojną światową
14.00 — 14.30
Dyskusja i podsumowanie sesji
14.30 — 14.45
Przerwa
Sesja III. Etnografia i Antropologia kultury
14.45 — 18:00
- Instytut Badań Literackich PAN Magiczne zioło moly: w mitologii, szesnastowiecznych emblematach, współczesnej powieści i medycynie
- Uniwersytet Gdański, Wydział Filologiczny Nawiązania do mitów greckich w nazwach roślin leczniczych
- Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Wydział Teologiczny Motyw palmy daktylowej w źródłach biblijnych, pozabiblijnych oraz w tradycji Kościoła
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Rośliny w symbolicznym języku ludowych pieśni
- Uniwersytet Ignatianum w Krakowie Choroba zaklęta w nazwie rośliny – nazewnictwo roślin leczniczych w ziołolecznictwie ludowym
- Fundacja Linnum Rośliny panieńskie w ludowej pieśni - między magią a fitoterapią
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu "Swój ból drzewu zawierzam" – wykorzystanie tkanin i drzew w celu pozbycia się choroby w tradycji ludowej.
- Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku Rośliny lecznicze w obrzędowości dorocznej i rodzinnej na Podkarpaciu
- Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowy Sączu, Instytut Dziedzictwa Niematerialnego Ludów Karpackich w Ludźmierzu Rośliny w weterynarii ludowej polskiego Podtatrza
- 1. Uczelnia Państwowa im. Jana Grodka w Sanoku, 2. Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku Rośliny terapeutyczne podkarpackich łąk i pastwisk wypasanych tradycyjnie oraz znaczenie wybranych ziół we współczesnym żywieniu zwierząt, a także w kulturze ludowej Podkarpacia.
- 1. Hancock Training Ltd, 2. Państwowa Akademia Nauk Społecznych w Krośnie, 3. Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Etnofarmakologia i etnomedycyna Ameryki Południowej na przykładzie porównania zastosowania roślin leczniczych przez Indian Mapucze w Patagonii i przez Słowian w Europie Północnej.
- Satu Mare County Museum, Romania Ritual plants in Romanian ceremonial contexts
18.00 — 18.30
Dyskusja i podsumowanie sesji
25 maja (niedziela), Warszawa, Pałac Staszica
9.00 — 9.15
Powitanie uczestników prof. Iwona Arabas
Sesja IV. Posterowa
09:15 — 11.30
- Sekcja Historii Farmacji Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, Rzeszów Rośliny uprawiane w ogrodzie dworskim w Rogach na podstawie relacji pracowników majątku
- Badacz niezależny Rośliny w tradycji ludowej Górnego Śląska w pracach Stanisława Wallisa
- 1. Zakład Botaniki Farmaceutycznej, Wydział Farmaceutyczny, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, 2. Katedra i Zakład Toksykologii, Wydział Farmaceutyczny, Uniwersytet Medyczny w Lublinie Analiza fitochemiczna i aktywność biologiczna ekstraktów z Parietaria judaica L. (F. Urticaceae)
- Uniwersytet Ignatianum w Krakowie Rośliny jako surogaty produktów spożywczych
- IJP PAN Kraków, Uniwersytet Karola w Pradze Dawne leksykony farmakologiczne, medyczne i przyrodoznawcze – niedoceniane źródło wiedzy o zamiennikach w dawnej medycynie
- IHN PAN, Societas Scientiarum Klukoviana et Jablonovianae Fitoterapia w okresie międzywojennym
- Wydział Farmaceutyczny Warszawski Uniwersytet Medyczny Analiza składu fitochemicznego ekstraktów z ziela przywrotnika oraz profilu uwalniania z formulacji kosmetycznych.
- Instytut Botaniki UJ Użytkowanie roślin leczniczych formą czynnej ochrony muraw kserotermicznych Wyżyny Olkuskiej i Miechowskiej.
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Sekret "międzynarodowej kariery" ziół ajurwedyjskich
- Uniwersytet im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie Collegium Medicum Czy terapia ziołowa może zastąpić ryfaksyminę w leczeniu przerostu bakteryjnego jelita cienkiego?
- Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Rośliny z rodzaju Sideritis cennym źródłem substancji bioaktywnych
- Katedra Botaniki Farmaceutycznej i Farmakognozji Collegium Medicum w Bydgoszczy, Wydział Farmaceutyczny, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Wykorzystanie wybranych roślin z rodzaju Scutellaria w leczeniu chorób cywilizacyjnych
- 1. Narodowy Uniwersytet Medyczny im. O.O. Bogomolса, Kijów, Ukraina, 2. Uniwersytet Opolski, Opole Badania histochemiczne substancji biologicznie czynnych w roślinach leczniczych.
- Uniwersytet Komisja Edukacji Narodowej w Krakowie Zioła w praktyce medycznej bonifratrów dawnej Rzeczypospolitej
- Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Miód bartny jako obiekt badań interdyscyplinarnych
- Państwowy Instytut Wzornictwa w mieście Dniepr, Państwowa Akademia Budownictwa i Architektury w mieście Dniepr Medycyna Kozaków Ukraińskich 14-16 wieków
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, studentka, Okadzanie dymem ze spalanych roślin na terenie Polski - zapomniana praktyka?
- Uniwersytet Gdański, studentka Neuroprotekcyjne właściwości flawonoidów w udarze niedokrwiennym mózgu
- Katedra Ogrodnictwa, Wydział Biotechnologii i Ogrodnictwa, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Grzyby w medycynie i kuchni Starożytnego Rzymu
- Katedra Biotechnologii i Mikrobiologii Żywności, Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Len jako roślina lecznicza głęboko zakorzeniona w kulturze i nauce.
11.30 — 12.00
Przerwa
Sesja V. Rośliny lecznicze w literaturze i sztuce
12.00 — 14.00
- Katedra Romanistyki Instytutu Językoznawstwa i Literaturoznawstwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej O miłości do roślin George Sand i jej herbarzach
- Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata Barwniki roślinne w malarstwie na papierze. Projekt otwarty
- Instytut Badań Literackich PAN Cykuta w rękach Cienia. Diabelskie podstępy w auto sacramental La vida es sueño (Życie jest snem) Pedro Calderona de la Barca
- Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Goździk dekoracyjny w kulturze
- Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie Zielnik Stanisława Wyspiańskiego
- Instytut Badań Literackich PAN Przekonania staropolskich herbarystów dotyczące właściwości i zastosowań leczniczych wybranych grzybów
- Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata Artemisia, Artemesia, Artemiza. Sygnatury Agnieszki Brzeżańskiej.
- Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie Czosnek w tradycji leczniczej i kulinarnej XVI i XVII wieku
14.00 — 14.30
Dyskusja i podsumowanie sesji
14.30 —
Podsumowanie konferencji